Vegsemd og vesöld
Þessa löngu sögu er réttast að skoða sem framhald af Brostnum væntingum en er engu að síður sjálfstæð saga. Hún hefst þegar ábótinn Don Carlos Herrera bjargar Lucien frá því að fyrirfara sér, tekur hann að sér. Þessi verk eru ótvírætt kórónan á glæsilegum höfundarferli Balzacs.
Þessa löngu sögu er réttast að skoða sem framhald af Brostnum væntingum, því að hún fylgir Lucien Rubempré allt til endadægurs. Engu að síður er hún sjálfstæð saga. Hún hefst þegar ábótinn Don Carlos Herrera bjargar Lucien frá því að fyrirfara sér, tekur hann að sér og gerir hann svo að segja að sínu alter egói. En ábótinn Herrera er enginn annar en Vautrin úr sögunni Föður Goriot. Hið rétta nafn hans er Jacques Collin, galeiðuþræll.
Þetta er mikilfengleg saga, en sögurnar báðar, Brostnar væntingar og Vegsemd og vesöld eru ótvírætt kórónan á glæsilegum höfundarferli Balzacs.
Sigurjón Björnsson þýddi.